Các chất làm ô nhiễm không khí và những giải pháp khắc phục

Ô nhiễm không khí với những ‘kẻ thù vô hình’ như CO, SO2, NO2 và VOC (hay VOCs)… đang trở thành mối đe dọa với môi trường và sức khỏe con người. Vậy nguyên nhân nào tạo ra chúng và làm sao để ngăn chặn? Cùng tìm hiểu ngay!

Ô nhiễm không khí là vấn đề nghiêm trọng, gây nguy hiểm cho môi trường lẫn sức khỏe con người. Nhiều chất độc hại từ hoạt động công nghiệp, giao thông và sinh hoạt hàng ngày thải vào không khí. Trong số đó là CO, VOC, NO2 và SO2 là những tác nhân chính gây ra ô nhiễm không khí.

1.Các tác nhân chính gây ô nhiễm không khí

Trình trạng ô nhiễm không khí thường do các chất độc hại tích tụ trong không khí, làm ảnh hưởng nghiêm trọng đến sức khỏe con người và môi trường. Dưới đây là các tác nhân chính:

1.1 Carbon Monoxide (CO)

Carbon Monoxide (CO) là một loại khí độc không có màu sắc hay mùi vị, hình thành chủ yếu từ quá trình đốt cháy nhiên liệu hóa thạch không hoàn toàn như xăng, dầu và than.

Các nguồn phát thải chính gồm có:

• Phương tiện giao thông: đặc biệt là xe chạy bằng xăng.

• Hoạt động đốt trong công nghiệp và gia đình: bếp than, bếp gas.

Một số tác động nghiêm trọng của CO trong không khí:

• Đối với sức khỏe: khí CO gây cản trở việc vận chuyển Oxy trong máu, ảnh hưởng nghiêm trọng đến hệ hô hấp và tim mạch.

• Nguy cơ ngộ độc: tiếp xúc với CO ở nồng độ cao có thể dẫn đến ngộ độc thậm chí nguy hiểm đến tính mạng.

1.2 Hợp chất hữu cơ dễ bay hơi (VOCs)

Hợp chất hữu cơ dễ bay hơi (VOCs) là nhóm các chất hóa học có khả năng bay hơi nhanh ở nhiệt độ thường, góp phần lớn vào ô nhiễm không khí. Các nguồn phát thải chính bao gồm:

• Sản phẩm công nghiệp: sơn, dung môi, keo dán, chất tẩy rửa, khói thuốc lá và khí thải từ phương tiện giao thông.

• Nhiên liệu hóa thạch: quá trình khai thác, lưu trữ và đốt cháy xăng dầu.

• Nguồn tự nhiên: một số loại cây cối cũng có khả năng phát thải VOCs.

Các tác động của VOCs:

• Gây ô nhiễm không khí: VOCs là tiền chất hình thành ozone tầng đối lưu và bụi mịn PM2.5, làm giảm chất lượng không khí nghiêm trọng.

• Nguy cơ về sức khỏe: một số VOCs như benzene và formaldehyde có thể gây ung thư, tổn thương hệ thần kinh và ảnh hưởng lâu dài đến sức khỏe con người.

1.3 Nitrogen Dioxide (NO₂)

Nitrogen Dioxide (NO2) là khí độc có màu nâu đỏ, sinh ra chủ yếu từ các quá trình đốt cháy nhiên liệu ở nhiệt độ cao. Các nguồn phát sinh chính gồm:

• Phương tiện giao thông: đặc biệt từ xe hơi và xe máy.

• Nhà máy nhiệt điện: sử dụng các loại nhiên liệu như than, dầu và khí tự nhiên.

Tác động nguy hại của NO2:

• Đối với sức khỏe: gây kích ứng đường hô hấp, làm tăng nguy cơ mắc hen suyễn và các bệnh lý phổi.

• Môi trường: hình thành mưa axit và bụi mịn PM2.5, làm suy giảm nghiêm trọng chất lượng không khí và môi trường sống.

1.4 Sulfur Dioxide (SO2)

Sulfur Dioxide (SO2) là khí không màu nhưng có mùi hăng đặc trưng, phát sinh chủ yếu từ các hoạt động đốt nhiên liệu chứa lưu huỳnh và một số hiện tượng tự nhiên. Các nguồn phát thải chính bao gồm:

• Nhà máy nhiệt điện và công nghiệp: sử dụng than đá và dầu mỏ chứa lưu huỳnh.

• Khai thác và chế biến khoáng sản: các hoạt động liên quan đến quặng mỏ.

• Hiện tượng tự nhiên: núi lửa phun trào giải phóng lượng lớn khí SO2 vào không khí.

Các tác động của SO2:

• Đối với sức khỏe: làm trầm trọng các bệnh về đường hô hấp như viêm phổi và viêm phế quản, đồng thời kích ứng hệ hô hấp.

• Tác hại với môi trường: SO2 kết hợp với hơi nước tạo thành mưa axit, gây hại cho cây trồng, làm hỏng các công trình xây dựng và làm ô nhiễm nguồn nước. ảnh hưởng nghiêm trọng đến hệ sinh thái.

1.5 Các tác nhân khác

Ngoài các tác nhân phổ biến đã nêu trên, có có những nguyên nhân khác làm ô nhiễm không khí như:

• Bụi mịn: phổ biến nhất là PM2.5 và PM10, phát sinh từ hoạt động xây dựng, khí thải phương tiện giao thông và công nghiệp, chúng dễ dàng xâm nhập sâu vào phổi, làm tăng nguy cơ mắc bệnh hô hấp.

• Ozone tầng đối lưu (O3): hình thành qua phản ứng quang hóa giữa các chất ô nhiễm như VOC và NO2 dưới tác động của ánh sáng mặt trời, gây ra kích ứng phổi và làm suy giảm chức năng hô hấp.

• Hydrogen Sulfide (H2S): loại khí có mùi trứng thối đặc trưng, thải ra từ hoạt động sản xuất dầu khí, xử lý nước thải và phân hủy chất hữu cơ. H2S có thể gây kích ứng mắt, đường hô hấp và hệ thần kinh ở nồng độ cao.

• Khí Clo (Cl2): được sử dụng trong công nghiệp hóa chất, khí Clo có thể rò rỉ ra môi trường, gây bỏng đường hô hấp và tổn thương phổi.

Những tác nhân này dù xuất hiện với lượng nhỏ, lâu dần tích tụ vần có thể gây ra hậu quả nghiêm trọng, tác động tiêu cực đến môi trường và sức khỏe con người.

2.Những giải pháp để ngăn ngừa các tác nhân gây ô nhiễm không khí

Để giảm thiểu và ngăn ngừa các tác nhân gây ô nhiễm không khí như CO, VOC, NO2, SO2 và các chất ô nhiễm khác, có thể thực hiện các giải pháp sau:

2.1 Giảm thiểu nguồn phát thải từ giao thông

Khuyến khích người dân sử dụng phương tiện công cộng hoặc xe điện, cũng có thể đi xe đạp hoặc đi bộ trong khu vực gần để giảm khí thải từ động cơ đốt trong, hạn chế thải CO và NO2.

2.2 Kiểm soát ô nhiễm từ các hoạt động công nghiệp

Nên lắp đặt các hệ thống lọc khí có màng lọc than hoạt tính để loại bỏ SO2, NO2 và bụi mịn từ các nhà máy. Chuyển sang sử dụng năng lượng sạch như điện gió, điện mặt trời thay vì đốt nhiên liệu hóa thạch.

Khuyến khích doanh nghiệp áp dụng công nghệ sản xuất ít phát thải, tái chế và xử lý chất thải công nghiệp đúng cách.

2.3 Hạn chế phát thải từ sinh hoạt hằng ngày

Hạn chế sử dụng các chất đốt như than củi, bếp than trong sinh hoạt. Đồng thời chọn các sản phẩm sơn, chất tẩy rửa và dung môi thân thiện với môi trường, không chứa VOC hoặc VOC ở mức thấp.

Không đốt rác ngoài trời vì đây là nguyên nhân tạo ra CO và SO2 cũng như các khí độc khác. Tăng cường phân loại và tái chế rác thải để giảm phát sinh ô nhiễm.

2.4 Trồng nhiều cây xanh

Cây xanh giúp hấp thụ khí CO2, nên trồng nhiều cây xanh sẽ góp phần giảm thiểu ô nhiễm không khí. Đồng thời, hạn chế chặt phá rừng và bảo tồn hệ sinh thái tự nhiên để cân bằng không khí và môi trường.

2.5 Sử dụng thiết bị làm sạch không khí hiện đại

Một trong những giải pháp hiệu quả để loại bỏ tác nhân gây ô nhiễm không khí như khí độc, bụi mịn và mùi hôi là sử dụng các thiết bị làm sạch không khí được trang bị màng lọc HEPA và màng lọc than hoạt tính.

• Máy lọc không khí: Được thiết kế để lọc bụi mịn PM2.5, phấn hoa, vi khuẩn và các hạt nhỏ trong không khí. Lớp màng lọc than hoạt tính trong máy còn hấp thụ khí độc như VOC, CO, và mùi hôi khó chịu, giúp cải thiện chất lượng không khí trong nhà.

• Máy hút ẩm: Bên cạnh việc kiểm soát độ ẩm để hạn chế sự phát triển của nấm mốc và vi khuẩn, một số loại máy hút ẩm được tích hợp màng lọc HEPA để loại bỏ bụi mịn và các tác nhân gây dị ứng.

• Máy hút bụi: Các thiết bị hiện đại có trang bị màng lọc HEPA giúp giữ lại các hạt bụi siêu nhỏ, phấn hoa, và lông thú trong quá trình làm sạch sàn nhà, giảm lượng bụi bay trong không khí.

Lợi ích của màng lọc HEPA và than hoạt tính:

• Màng lọc HEPA: Loại bỏ đến 99.97% các hạt bụi siêu nhỏ kích thước 0.3 micromet, bảo vệ hệ hô hấp.

• Than hoạt tính: Hấp thụ các khí độc hại, khử mùi và cải thiện không gian sống trong lành hơn.

Sử dụng các thiết bị này không chỉ giúp cải thiện chất lượng không khí mà còn giảm nguy cơ mắc các bệnh về đường hô hấp và dị ứng, đặc biệt trong môi trường đô thị nhiều ô nhiễm.

Bài viết đã cung cấp thông tin về các tác nhân gây ô nhiễm không khí và đưa ra một số giải pháp ngăn ngừa hiệu quả. Nếu bạn đọc vẫn còn thắc mắc, hoặc có nhu cầu mua máy lọc không khí, máy hút ẩm xử lý tốt bụi mịn, khí độc… hãy liên hệ thông tin dưới đây:

CÔNG TY CỔ PHẦN THƯƠNG MẠI BIGMART

Địa chỉ 1: 88B đường số 51, Phường 14, Quận Gò Vấp, TP.HCM

Địa chỉ 2: Số 105 đường Louis 7, Khu đô thị Louis City Hoàng Mai, Hoàng Văn Thụ, Hoàng Mai, Hà Nội

Hotline: 028 73 00 99 73 - 024 73 00 99 73