Môi chất làm lạnh là gì? Máy hút ẩm sử dụng các loại ga lạnh nào?

Môi chất làm lạnh là gì? Môi chất làm lạnh ✔️ Chất làm lạnh ✔️ Tác nhân lạnh ✔️ Ga lạnh là chất lỏng làm làm nhiệm vụ hấp thụ nhiệt trong quá trình xử lý ẩm.

Có bao giờ bạn thắc mắc về nguyên lý hoạt động của máy hút ẩm? Làm thế nào để thiết bị này có thể loại bỏ hơi nước trong không khí và mang lại bầu không khí khô ráo, thoáng mát? Bí mật nằm ở môi chất làm lạnh - thành phần thiết yếu giúp máy hút ẩm hoàn thành chức năng của mình. Bài viết này sẽ cung cấp cho bạn kiến thức tổng quan về môi chất làm lạnh, bao gồm định nghĩa, vai trò, đặc điểm và các loại gas lạnh thường dùng trong máy hút ẩm.

I. Khái niệm môi chất lạnh là gì?

Môi chất lạnh (tiếng Anh: refrigerant) hay chất làm lạnh, tác nhân lạnh, ga lạnh là chất di chuyển tuần hoàn trong hệ thống lạnh, nó có nhiệm vụ hấp thụ nhiệt của buồng lạnh thông qua việc bốc hơi ở áp nhiệt độ, áp suất thấp rồi thải nhiệt ra môi trường ở nhiệt độ, áp suất cao. 

Nói một cách đơn giản hơn thì môi chất lạnh (hay môi chất lạnh sơ cấp) chính là tác nhân giúp các thiết bị điện lạnh có thể thay đổi nhiệt độ môi trường (làm mát hoặc sưởi ấm).

Trong chu trình hoạt động, môi chất lạnh có 2 trạng thái là thể lỏng và thể hơi. Tại điểm sôi, chúng có khả năng chuyển từ thể lỏng sang thể hơi một cách dễ dàng. Ngược lại, tại điểm ngưng tụ chúng có thể chuyển từ thể hơi sang thể lỏng. Quá trình này lặp đi lặp lại liên tục mà không hao tổn.

II. Tính chất của môi chất lạnh

Tính chất vật lí:

• Áp suất ngưng tụ không được quá cao

• Áp suất bay hơi của ga lạnh phải lớn hơn áp suất khí quyển

• Tính truyền nhiệt tốt

• Độ nhớt động thấp

• Khi chất làm lạnh hòa tan trong dầu sẽ làm tăng nhiệt độ bay hơi

• Độ hòa tan trong nước cao.

• Độ dẫn điện thấp

Tính chất hóa học:

• Độ bền hóa học cao, không bị phân hủy hay polyme hóa.

• Tính trơ

• Tính chất nhiệt động

• Nhiệt ẩn hóa hơi cao lớn.

• Nhiệt độ đông đặc thấp

• Nhiệt độ tới hạn cao

An toàn:

• Không dễ cháy, dễ nổ

• Không độc hại trừ R22, R113, R160, R611, R717 có hại đến môi trường

• Mùi dễ nhận biết, dễ phát hiện khi bị rò rỉ

• Không ảnh hưởng đến chất lượng sản phẩm

III. Tác dụng của môi chất lạnh

Môi chất làm lạnh đóng vai trò quan trọng trong việc vận hành các thiết bị điện lạnh như máy lạnh, tủ lạnh, máy giặt, máy hút ẩm,... Nhờ có môi chất làm lạnh, các thiết bị này có thể thực hiện chức năng làm lạnh, bảo quản thực phẩm và hút ẩm hiệu quả. Dưới đây là những tác dụng chính của môi chất làm lạnh:

1. Hấp thụ nhiệt: Khi môi chất làm lạnh ở trạng thái lỏng, nó sẽ hấp thụ nhiệt từ môi trường xung quanh, làm cho môi trường trở nên mát lạnh.

2. Chuyển đổi trạng thái: Khi hấp thụ đủ nhiệt, môi chất làm lạnh sẽ chuyển từ trạng thái lỏng sang trạng thái hơi. 

3. Giải phóng nhiệt: Khi môi chất làm lạnh ở trạng thái hơi được nén lại, nó sẽ giải phóng nhiệt ra môi trường xung quanh.

4. Chuyển đổi trạng thái ngược lại: Khi giải phóng đủ nhiệt, môi chất làm lạnh sẽ chuyển từ trạng thái hơi sang trạng thái lỏng.

5. Lặp lại chu trình: Môi chất làm lạnh sẽ liên tục lặp lại chu trình hấp thụ nhiệt, chuyển đổi trạng thái, giải phóng nhiệt và chuyển đổi trạng thái ngược lại để thực hiện chức năng làm lạnh.

IV. Môi chất làm lạnh hoạt động trong máy hút ẩm như thế nào?

Cách hoạt động của môi chất làm lạnh trong máy hút độ ẩm không khí như sau:

Môi chất làm lạnh (thường là các loại  R134A, R410A) được nén thành chất lỏng dưới áp suất cao bằng máy nén. Chất lỏng áp suất cao này đi qua dàn lạnh, trở thành chất lỏng áp suất thấp và nhiệt độ thấp hơn. Chất lỏng lạnh đi qua van hạ áp làm giảm áp suất và nhiệt độ hơn nữa trước khi đi vào dàn bay hơi. Tại dàn bay hơi, môi chất hấp thụ nhiệt từ không khí xung quanh làm cho nó bốc hơi, quá trình này làm không khí xung quanh nguội đi. Hơi nước trong không khí ngưng tụ thành nước khi gặp bề mặt lạnh của dàn bay hơi. 

Vai trò quan trọng của môi chất làm lạnh trong quá trình xử lý ẩm của máy hút ẩm:

• Tạo ra môi trường lạnh, từ đó giúp ngưng tụ hơi nước trong không khí thành nước ngưng.

• Vận chuyển nhiệt từ khu vực lạnh (dàn bay hơi) đến khu vực nóng (dàn ngưng tụ). 

• Nâng cao hiệu quả hút ẩm: Môi chất làm lạnh có khả năng hấp thụ nhiệt và giải phóng nhiệt tốt, giúp máy hút ẩm hoạt động hiệu quả hơn.

Xem thêm: TÌM HIỂU VỀ TÍNH NĂNG TỰ ĐỘNG RÃ ĐÔNG TRÊN MÁY HÚT ẨM

V. Các loại môi chất làm lạnh sử dụng trong máy hút ẩm

Các loại môi chất làm lạnh sử dụng trong máy hút ẩm phổ biến hiện nay bao gồm:

1. Môi chất làm lạnh R134A

R134a là môi chất lạnh ưu việt thuộc nhóm HFC. Vẫn đảm bảo độ tinh khiết gần như tuyệt đối (>=99.9%) và không hề độc hại hay gây ảnh hưởng đến tầng ozon, R134a ghi điểm bởi khả năng gây cháy nổ gần như bằng 0. 

Các thông số của gas lạnh R134A:

- GWP = 1430

- ODP = 0

Các hãng máy hút ẩm sử dụng môi chất R134A: Kosmen, Fujie, Sharp, Edison thường được sử dụng trên các máy hút ẩm dân dụng, có công suất vừa và nhỏ.

2. Chất làm lạnh R410A

R410A hay HFC-134A là một hỗn hợp gồm hai loại khí: R32 và R125, được pha trộn theo tỷ lệ 50/50. Đây là loại môi chất làm lạnh thế hệ mới được sử dụng phổ biến trong các thiết bị điện lạnh như máy lạnh, tủ lạnh, máy điều hòa không khí,... thay thế cho các loại môi chất làm lạnh truyền thống như R22 do những ưu điểm vượt trội sau:

Các thông số của gas lạnh R410A:

- GWP = 2088

- ODP = 0

Các hãng máy hút ẩm sử dụng môi chất R410A: Kosmen, Fujie, Fujihaia, Harison thường được sử dụng trên các máy hút ẩm công nghiệp công suất lớn.

3. Gas lạnh R22 thay thế R407

R22 (Freon 22) là một loại môi chất làm lạnh phổ biến được sử dụng trong các thiết bị điện lạnh như máy lạnh, tủ lạnh, máy điều hòa không khí,... trong nhiều thập kỷ qua. Tuy nhiên, R22 gây hại cho tầng ozone và có tiềm năng làm nóng toàn cầu cao, do đó nó đã bị cấm sử dụng ở nhiều quốc gia, bao gồm Việt Nam.

Các thông số của gas lạnh R22:

- GWP = 3490

- ODP = 0

R407C là một hỗn hợp gồm 3 loại khí: R32, R125 và R134a, được pha trộn theo tỷ lệ 23/25/52. R407C được xem là một trong những lựa chọn thay thế R22 tốt nhất hiện nay

Các thông số của gas lạnh R407:

- GWP = 1774

- ODP = 0

Các hãng máy hút ẩm sử dụng môi chất R22: Fujie, Harison, IKENO, Aikyo, DryMax

4. Môi chất làm lạnh R32

R32 là một loại môi chất làm lạnh thế hệ mới, có hiệu suất làm lạnh cao và thân thiện với môi trường. R32 không gây hại cho tầng ozone và có tiềm năng làm nóng toàn cầu thấp hơn so với R410A. Tuy nhiên, giá thành của R32 cao hơn so với R22 và R410A.

Các thông số của gas lạnh R32:

- GWP = 675

- ODP = 0

Các hãng máy hút ẩm sử dụng môi chất R32: Harison

5. Chất làm lạnh R290

R290 là gas lạnh thuộc nhóm Hydrocacbon, không độc hại và rất thân thiện với môi trường. Tương tự như R32, R290 có độ tinh khiết đạt đến >= 99.9% tuy nhiên có khả năng gây cháy nổ cao hơn hẳn R32. 

Các thông số của gas lạnh R290:

- GWP < 3

- ODP = 0

Các hãng máy hút ẩm sử dụng môi chất R290: Fujiehaia

VI. Bảng so sánh các môi chất làm lạnh phổ biến trên máy hút ẩm

Với những thông tin được cung cấp trong bài viết, hy vọng bạn đã có cái nhìn rõ ràng hơn về môi chất làm lạnh và các loại gas lạnh phổ biến sử dụng trong máy hút ẩm. Đứng quên đón đọc các bài viết tiếp theo của Giải pháp hút ẩm nhé!